Geçtiğimiz perşembe günü 8 Şubat’ta Pakistan, hemen hemen herkesin ordunun desteğini alan Navaz Şerif'in partisi Pakistan Müslüman Ligi'nin kazanmasını bekleyerek sandıklara gitti. Ancak son birkaç hafta içinde oy pusulasından logosu kaldırılan Tehreek-e-Insaf (PTI) partisinin bağımsız olarak seçimlere giren adayları, yani mahpus Başbakan İmran Han ile ilişkili isimler en çok sandalyeyi kazanan taraf oldu. Bu, hem Han'ın popülerliğinin etkileyici bir göstergesi hem de Pakistan siyasetinin en güçlü sekti orduya karşı çarpıcı bir reddiye.
- Ordunun gücü
Pakistan'da ordunun siyasi etkisi oldukça büyüktür. Ordunun hoşlanmadığı politikacılar genellikle uzun süre dayanmazlar. 1947'deki bağımsızlığından bu yana Pakistan, 7 darbe girişimi, 7 başarılı darbe ve on yıllarca askeri yönetim altında yaşadı. En son 2008'de, ileri seviyede Türkçe bilen General Pervez Müşerref’in o dönemki Başbakan Navaz Şerif ve bakanlarını ordunun baskısına karşı koymaları ve Müşerref’i görevden almak için tutuklamasından 9 yıl sonra demokrasi ülkeye geri dönmüştü. O günden sonra ordu Navaz Şerif’i tekrar sürgüne yolladı ve son olarak İmran Han’ı hapse yolladı.
- Halkın bakışı
Seçim, halk nezdinde ordu algısının da ciddi bir değişimine işaret ediyor. Birçok kamuoyu yoklamasına göre daha önce yapılan siyasi müdahaleler sık sık halk tarafından desteklenmiştir. Bunun nedeni, Pakistan'daki sivil hükümetlerin ekonomik yönetim konusunda iyi bir sicile sahip olmamaları ve ordunun Pakistan'ı çevreleyen tüm tehditlerden koruduğuna inanılmasıdır. Gerçekten de Pakistan’ın tüm sınır komşularından gelen en az bir tehdit bulunmaktadır. Ancak bu sefer durum farklı şekilde vuku buldu.
- İmran Han'ın yükselişi ve düşüşü
2018'de iktidara geldiğinde, Başbakan İmran Han aslında ordunun oldukça yakınındaydı. Ancak, 2022'de değişen ilişkileri Han’ın güvenoyu alamamasıyla sonuçlandı, başkanlıktan indirilir indirilmez yargı üzerinden de üstüne gelindi.
- Seçim süreci ve sonuçları
Seçim günü, çeşitli şiddet olaylarıyla gölgelendi ve seçim kurulu, belirsiz internet sorunları nedeniyle sayımı şüpheli bir şekilde geciktirdi. Bununla birlikte, Han’ın partisi sadece iki hafta kala seçim pusulasından kaldırıldı ve tüm gösteriler şiddetle cevaplandı. İmran Han’ın yanı sıra kurmaylarını da tutuklayan Ordu’nun tüm çabalarına rağmen, geçici sonuçlar Han'ın PTI partisinin bağımsız katılan adaylarının Pakistan'ın 336 sandalyeli Ulusal Meclisi'nde yaklaşık 95 sandalye ile çoğunluğu kazandığını gösteriyor.
Pakistan Ulusal Meclisi’nde yer alan 336 sandalyenin 70’i çeşitlilik için rezerv edilmiş durumda. Kadınlar ve farklı dinden vatandaşlar için ayrılan 70 sandalye seçime katılan partiler arasında orantısal olarak bölüştürülüyor. Ancak seçimden menedilen Han’ın partisi PTI buradan payını alamıyor. Buna rağmen hala en çok sandalyesi olan taraf.
Mahpus sabık başkan yapay zeka kullanarak kendi yüzü ile bir zafer konuşması yayınladı ve tüm dünyanın dikkatini üzerine çekti.
- Siyasi istikrarsızlık ve ekonomik kriz
Ancak, şüpheli seçim süreci, ordunun itibarının azalması ve herhangi bir net çoğunluğun olmaması, önümüzdeki hükümetin siyasi olarak zayıf olacağı anlamına geliyor. Bu durum, Pakistan'ın şu anda modern tarihindeki en kötü ekonomik krizlerden biriyle karşı karşıya olduğu bir dönem için oldukça kötü bir haber.
Enerji ihtiyacında yüksek dışa bağımlılığı bulunan ülke için global gelişmeler sonucu oluşan fiyat dalgalanmaları bir kabus. Aynı Türkiye gibi, ithalat-ihracat dengesizliği sorunu para birimlerini boğuyor. Henüz son aylarda aldıkları IMF borcuna ek olarak bir yeni başvuru için hazırlanıyorlar.
- Sonuç
Pakistan, ekonomik istikrarsızlık ve siyasi belirsizlik arasında sıkışıp kalmış gibi görünüyor. Bu durum ülkenin ihtiyaç duyduğu işleyen bir hükümet için ciddi bir tehdit oluştururken, İmran Han’ın herkesi şaşırtan seçim atağı da umutsuz duruma ışık tutuyor gibi görünmüyor. Muhtemel görülen senaryolardan birinde, rakipleri Butto ve Şerif birleşerek mecliste çoğunluğu yakalayacak ve bu yolla hükümeti kuracak.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde, ordu, sabah saatlerinde başlayan bir darbe girişiminin güvenlik güçleri tarafından bastırıldığını duyurdu.
Myanmar'da yerinden edilen ve Bangladeş sınırındaki Buthidaung kentine sığınan binlerce Arakanlı Müslüman (Rohingya), ordu ile etnik silahlı gruplar arasında artan çatışmalardan dolayı kenti terk etmek zorunda kalıyor.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin konvoyundaki helikopterlerden birinin kaza yaptığı bildirildi.
Seyir küreleriyle süslenmiş benzersiz tasarıma sahip üçüz kuleler günümüzde Kuveyt'in simgeleri arasında yer alıyor.
Umman'ın başkenti Muskat'taki El Alem Sarayı, ülkenin tarihine şahitlik eden, kentin en önemli sembollerinden sayılıyor ve 200 yılı aşkın bir tarihi olan saray Sultan Kabus'un önemli misafirlerini ağırlıyor.