Amerikan Kuvvetleri Nijer’den Sonra Çad’tan Ayrılmaya Hazırlanıyor

Washington, kaos içinde olan Afrika bölgesindeki güvenlik siyasetini yeniden şekillendirirken; üst düzey üç Amerikalı yetkilinin yaptığı açıklamaya göre, onlarca Amerikan askerinin önümüzdeki günlerde Çad’tan ayrılması bekleniyor.  

ABD, Başkent Encemine’de bulunan Adji Kossei Hava Üssü’ndeki askeri varlığına uygun bir gerekçe gösteremediği için, Çad’taki askeri cunta ile güvenlik alanında iş birliği sağlayamadı.  

Biden yönetimi 1 hafta içerisinde, askerlerini çekmesi için direktif veren 2 Afrika ülkesine olumlu cevap verdi. Öte yandan bu ay içerisinde ABD, Çad’a komşu olan Nijer’den, 1000’den fazla askerini çekmeyi kabul etmişti.  

Ayrıca Çad’ta yaşanan değişim, başkent Encemine’de bulunan Fransız üssünde görev yapan yaklaşık 100 Amerikan özel askerini kapsıyor. ABD’li bir yetkiliye göre söz konusu askerler, altı aylık bir eğitimi tamamlamak üzereydiler.   

Biden yönetiminin başarısızlığı  

Afrika ülkelerinin ABD askeri personellerinin görev yapabileceği kural ve koşulların yeniden müzakere edilmesine yönelik talepleri karşısında Pentagon, askerlerini çekmek zorunda kalıyor.   

Amerikan askeri uzmanlarına göre Nijer ve Çad, menfaatlerine daha fazla hizmet edecek koşullar peşinde. Nijer’den çekilme kararı, nihai bir karar olarak gözükse de Amerikalı yetkililer, 6 Mayıs’ta yapılacak seçimlerden sonra güvenlik alanındaki iş birliği için yeniden müzakereye başlanmasını umuyorlar.  

Nijer’in yanı sıra Mali ve Burkina Faso da uzun yıllar ittifak kurduğu ABD’den uzaklaşarak Moskova ile güvenlik ittifakı kurma arayışına girdiler.  

Geçici bir adım  

Perşembe günü düzenlenen basın toplantısında ABD Savunma Bakanlığı Basın Sözcüsü Patric S. Ryder, Çad ile müzakereler devam ederken ABD’li liderlerin bazı Amerikan kuvvetlerini yeniden konumlandırmayı planladıklarını belirtti.  

Bu ay Çad Hükümeti’nden gelen mesaj sonrasında ABD’li askeri danışmanların yakın zamanda ülkeden ayrılması bekleniyor. ABD, söz konusu mesajı, Washington ile kurulan güvenlik ittifakının bitirilmesine dair Çad’tan gelen bir tehdit olarak görmüştü. 

ABD’li yetkililere göre CNN tarafından yayımlanan söz konusu mesaj, Çad ordusu ve hükümet yetkililerinin mayıs ayında yapılacak seçim öncesinde menfaatlerinedaha uygun bir antlaşma sağlamak üzere Washington’a baskı kurmak için kullandığı bir müzakere taktiği olabilir.   

New York Times’ın haberine göre ise Amerikalı yetkililer, Nijer’in aksine Çad’tan ayrılmanın geçici olabileceğini ve diplomatların yeni bir kuvvetler statüsü anlaşmasına varabileceğini belirtti.   

Ayrıca yetkililer, son dakikada yaşanacak bir diplomatik gelişme olmadığı takdirde Amerikan kuvvetlerinin bu hafta Çad’tan ayrılmaya başlayacaklarını ve 1 Mayıs’a kadar Almanya’ya ulaşacaklarını ifade etti.  

Seçimlerin önemi  

General Muhammed Deby’nin hükmettiği Çad’ta adaylar, 6 Mayıs 2024’te gerçekleşecek Cumhurbaşkanlığı seçimlerine hazırlanıyor.   

Beklenen seçim, Mali, Nijer ve Burkina Faso’da gerçekleşen askeri darbeler sonrasında Afrika Sahil bölgesinde yapılacak ilk seçim olacak. Söz konusu darbeleri gerçekleştiren askeri cuntaların hepsi, ABD hegemonyasına karşıtlıkları ile biliniyor.  

Muhammed Deby’nin, yönetimi boyunca uyguladığı baskı rejimi ve önde gelen Cumhurbaşkanı adaylarını siyasi arenadan uzaklaştırması sebebiyle önümüzdeki seçimleri kazanacağı düşünülüyor.   

Öte yandan, halen yüzlerce Fransız askerine ev sahipliği yapan Çad’ı bölgedeki önemli bir güvenlik ortağı gören Batı ve Amerika için gelecek seçimler ve sonrasında yaşanacaklar, kritik öneme sahip.