ABD'nin Gazze’ye Kuracağı Geçici Liman: “İşgal Limanı”

Pentagon Sözcü Yardımcısı Sabrina Singh, günlük basın toplantısında, gazetecilerin Gazze hakkındaki sorularını yanıtladı. 

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin’in Washington’da bulunan İsrailli mevkidaşı Yoav Gallant ile ele aldığı konulardan birinin Gazze’ye deniz yoluyla yapılacak yardım koridoru olduğunu belirten Singh, bu konuda kurulacak geçici liman ile ilgili çalışmaların devam ettiğini söyledi. Ayrıca geçici liman ve yardım koridorunun güvenliğinin sağlanmasında İsrail’in "bir tür rol oynayacağını" belirtti. 

Nasıl gündeme geldi? 

ABD Başkanı Joe Biden 7 Mart'ta, Gazze'ye yardımların girişi için sahile geçici liman inşa etmek üzere ordusunu görevlendirdiğini duyurmuştu. 

Söz konusu geçici liman ile Gazze'ye deniz yoluyla insani yardımın gireceğini ancak Amerikan askerlerinin Gazze'ye ayak basmayacağını belirten Biden: "Bu geçici liman yüksek miktarda insani yardımın her gün Gazze'ye girişini mümkün kılacaktır, ancak İsrail de üzerine düşeni yapmalıdır” şeklinden konuştu.  

Filistin Geçici Hükümeti Başbakanı Muhammed Iştiyye ise dün Bakanlar Kurulu Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, "Gazze kıyısında inşa edilmekte olan limanın, şehit naaşlarıyla dolu, yıkılmış bina kalıntılarından yapılıyor olması mantıklı mı? Bu, ölüm kokan bir iskeleden ibarettir" ifadesini kullandı.  

Neden “İşgal Limanı”?  

Filistinliler, Washington ve Tel Aviv'in, Gazze'ye yardımların girişi için inşa edildiğini söylediği geçici iskeleyi "işgal limanı" olarak tanımlıyor.   

Filistinli birçok siyasi analiz, enkaz altında kalan sivil yaralılar için iş makinası ve ekipman yardımına izin vermeyen İsrail’in, liman yapımı için onlarca iş makinası göndermesini samimi bulmuyor.  

Filistinli siyasi analist Usame Abdulhadi ise konuya ilişkin, "bu limanın İsrail’in sahildeki egemenliğini güçlendirmek, Refah Sınır Kapısı’nı devre dışı bırakmak, Filistin’in egemenliğini sona erdirmek ve Gazze halkını göçe teşvik etmek için inşa edileceğini" aktardı. 

BM İnsani Yardım Ajansı yetkilileri de hava ve denizden yapılan yardımın kara yoluyla yapılan yardıma kıyasla yetersiz kalacağı uyarısında bulundu. BM, karadan yapılan yardımın hem daha etkili hem daha ucuz bir yöntem olduğunu belirtiyor. 

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) ise geçtiğimiz günlerde ABD'nin Gazze sahiline insani yardımları ulaştırmak amacıyla kurmayı planladığı geçici limanın inşasının 60 günü bulabileceğini ve sonrasında Gazze'ye günlük 2 milyon öğün yardım sağlanacağını açıklamıştı.  

Nasıl inşa edilecek?  

İsrail’in 7 Ekim’den bu yana bombaladığı Gazze’deki enkazlar sahile taşınarak iskele oluşturulacak ve liman bu bölgeye inşa edilecek.  

Filistinliler, İsrail'in bombaladığı evlerin enkazının kaldırılması, hayatını kaybedenlerin ve yaralıların çıkarılması için uzun zamandır ekipman talep ediyordu. Bu çağrıları ise cevapsız kalmıştı.  

Ancak son haftalarda ABD desteğiyle İsrail tarafından Gazze sınırına giren çok sayıda buldozer ve kamyon, İsrail'in Gazze'de yıktığı evlerden çıkan binlerce ton molozu, içindeki ceset parçalarıyla beraber yeni deniz iskelesinin inşasında kullanılmak üzere insani felaketin yaşandığı bölgenin sahiline taşıyor.   

İsrail’in niyeti ne?  

Birleşmiş Milletler (BM) Gıda Hakkı Özel Raportörü Michael Fakhri, 8 Mart’ta ABD’nin Gazze Şeridi’ne liman inşa etme önerisini kınamıştı.  

Fakhri, “İlk defa birinin liman kullanmamız gerektiğini söylediğini duyuyorum. Ne Filistin halkı ne de uluslararası toplum liman talebinde bulundu” ifadelerini kullanarak, ABD’nin bu önerisini “kötü niyetli” şeklinde nitelendirmiş ve ABD'nin aynı zamanda İsrail'e bomba, mühimmat ve mali destek sağladığına dikkat çekmişti. 

Kurulacak limanın güvenliğinin İsrail’e devredilecek olması ise bu iddiaları ve şüpheleri destekliyor. 

Her ne kadar Pentagon Sözcü Yardımcısı Sabrina Singh, yardımların ABD’nin bölgedeki ortakları ve sivil toplum kuruluşları tarafından dağıtılacağını belirtse de, limanda ABD askerlerinin bulunmayacak olması ve güvenliğin Filistin topraklarını işgal eden İsrail’e verilmesi insan haklarının ihlal edilmesi ve Gazze’deki durumun kötüye gitmesi için İsrail’e alan tanıyor.