Velid Canbolat'ın Siyasi Yolculuğu: Bölgesel Değişimler ve İttifaklar

Lübnan siyasetinin önemli isimlerinden Velid Canbolat, Dürzi toplumunun lideri olarak hem ülke içinde hem de bölgesel meselelerde etkin bir rol oynuyor. Suriye ve Lübnan'da yayılma hedefi güden Siyonist projelere karşı mücadele eden Canbolat, Dürzileri bu projelere karşı direnmeye çağırıyor. 

Öte yandan, 2011 yılında başlayan Suriye halk devrimini başından beri destekledi ve  Beşar Esad rejiminin düşmesinden sonra yeni Suriye-Lübnan ilişkilerinin kurulmasını savundu.  

Bir siyasi mirasın doğuşu 

Velid Canbolat, 7 Ağustos 1949'da Lübnan'ın Şuf ilçesindeki Muhtara beldesinde doğdu.  

Babası, düşünür ve siyasetçi Kemal Canbolat, İlerici Sosyalist Parti'nin kurucusu ve Lübnan Dürzilerinin lideridir.  

Akademik kariyeri 

Eğitimini Beyrut'ta tamamladı. İlköğrenimini "Fransız Laik Koleji"nde, ortaöğrenimini 1969'da Uluslararası Kolejde tamamladı ve Beyrut Amerikan Üniversitesi'nden siyaset bilimi alanında lisans derecesi aldı.  

Ayrıca, Arapçanın yanı sıra Fransızca ve İngilizce de konuşmaktadır.  

Siyaset öncesi mesleki hayatı  

Lübnan Dağı vilayetinin Aliye ilçesindeki "Ulusal Üniversite"de tarih dersleri verdi. En-Nehar gazetesinin ekinde bir yıldan kısa bir süre çalıştı ve bu süre zarfında çeşitli siyasi ve ekonomik makaleler yazdı.  

Daha sonra İlerici Yayınevi'ne dönüşen Ulusal Bilgi ve Araştırma Merkezi'ni kurdu. Burada babası Kemal Canbolat'ın kitaplarını ve eserlerini yayımladı. Ayrıca Lübnan Bilimsel, Teknik ve Ekonomik Eğitim Derneği'nin başkanlığını yürüttü. 

Velid Canbolat'ın siyasi yolculuğu

Mart 1977'de suikasta uğrayan babasının yerine İlerici Sosyalist Parti'nin başkanı seçilmesiyle siyaset dünyasına girdi. Canbolat, birçok vesileyle Suriye istihbaratını babasının öldürülmesinden sorumlu tuttu.  

1989'da Taif Anlaşması'nı kabul etti ve o dönemde kurulan Lübnan hükümetine katıldı. Emil Lahud'un Lübnan Cumhurbaşkanlığı'na gelmesine kadar, 1998 yılına kadar ardı ardına gelen hükümetlerde Göçmenler Bakanı olarak görev yaptı.  

Eski Suriye Cumhurbaşkanı Hafız Esad'ın ölümü ve müttefiki eski Suriye Genelkurmay Başkanı Hikmet Şehabi'nin görevinden uzaklaştırılmasından sonra Şam'dan kademeli olarak uzaklaştı.  

Siyasi dönüşümü: Sedir Devrimi'nden Hizbullah'a 

2000 yılında eski Başbakan Refik Hariri başkanlığındaki Lübnan hükümetini destekledi ve aynı yılın ağustos ayındaki seçimlerde Suriye karşıtı Hristiyan muhalefet partileriyle ittifak kurdu.  

2005'te Hariri'nin suikasta uğramasının ardından, Saad Hariri ve Semir Geagea gibi siyasi şahsiyetlerle birlikte 14 Mart Hareketi'ni kurdu ve Lübnan üzerindeki Suriye vesayetinin sona erdirilmesini talep eden Sedir Devrimi'nin sembollerinden biri oldu.  

Ancak, bu ittifak uzun sürmedi ve Canbolat kademeli olarak siyasi duruşunu değiştirerek Hizbullah ve Emel Hareketi liderliğindeki muhalefet kampına yaklaştı.  

Ocak 2011'de, Saad Hariri hükümetinin düşmesinin ardından Lübnan'daki kriz karşısındaki tutumunu belirledi ve Lübnan'da Necib Mikati'nin başbakan olarak atanması konusunda 8 Mart güçlerinin yanında saf tuttuğunu açıkladı.  

2011'de patlak veren Suriye devrimini destekledi ve Beşar'ın 2014 cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki zaferini, işkence görenler ve öldürülenler üzerinde bir başarı olarak nitelendirdi ve Batılı ülkelerin Suriye devrimine ihanet ettiğinden söz etti.  

Hizbullah'ın Suriye savaşına girme ve Beşar Esad'ın yanında savaşma kararını eleştirdi ve bunu tarihi ve ahlaki bir hata olarak nitelendirdi. Bu kararın Lübnan kamuoyunu dikkate almadığını ve partinin esas düşmanı İsrail'e odaklanmasının daha iyi olacağını söyledi.  

Beşar Esad rejiminin 8 Aralık 2024'te düşmesinden sonra Velid Canbolat, Demokratik Buluşma bloğu milletvekillerinden oluşan bir heyetin başında, Akıl Şeyhi Sami Ebu'l-Muna ve çok sayıda Dürzi şeyhiyle birlikte Suriye'nin başkenti Şam'ı ziyaret ederek geçiş dönemi Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara ile görüştü.  

Beşar Esad rejiminin Aralık 2024'te düşmesinin ardından Velid Canbolat, Demokratik Buluşma bloğu milletvekilleri ve çok sayıda Dürzi şeyhi ile birlikte Şam'ı ziyaret ederek geçiş dönemindeki Suriyeli yetkililerle görüştü.  

Canbolat, Suriyeli Dürzileri Suriye topraklarının bütünlüğünü hedef alan "İsrail'in tuzaklarına" karşı uyardı. "Siyonizm'in" Dürzileri Filistinlilere baskı yapmak için kullandığını ve şimdi Suriye'deki Cebel el-Arab (Dürziler) bölgesine yayılmak istediğini söyledi. Bu açıklamalar, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Güvenlik Bakanı Yisrael Katz'ın orduya Şam kırsalındaki Cermana sakinlerini koruma talimatı verdiklerini açıklamalarının ardından geldi.