Kanada’da Neler Oluyor? Trump'ın Tehditleri ve Trudeau'nun İstifası

Kanada Başbakanı Justin Trudeau, başkent Ottawa’da düzenlediği basın toplantısında ülke içindeki siyasi "iç çekişmeler" nedeniyle gelecek seçimlerde "en iyi seçenek olmayabileceğini" ifade ederek, başbakanlıktan çekildi. Partisinin yeni bir lider seçmesinin ardından Liberal Parti liderliği ve başbakanlık görevlerinden istifa etmeyi düşündüğünü söyledi. 

Trudeau, ülke siyasetindeki kutuplaşmayı azaltmak ve parlamentonun işleyişini iyileştirmek için bu kararının önemli bir adım olduğunu savundu. Kanada Ulusal Parlamentosu’nun aylardır “felç durumunda” olduğunu belirten Trudeau, parlamentoda yeni bir başlangıcın zamanının geldiğini kaydetti.

Yeni lider seçilene kadar görevini sürdürecek 

2015’te başbakanlık koltuğuna oturan Justin Trudeau, Liberal Parti yeni bir lider seçene kadar görevini sürdürecek. Parlamento ise 24 Mart’a kadar çalışmalarına ara verecek.

Kanada’nın anayasal takvimine göre, ülkede genel seçimlerin 20 Ekim’de veya öncesinde yapılması gerekiyor. Ancak Trudeau’nun istifası, erken seçim ihtimalini gündeme getirdi. 

53 yaşındaki lider, istifa kararını duyururken, parti içindeki çatışmaların liderliğini sürdürmesini imkansız hale getirdiğini vurguladı. Trudeau, mevcut koşullarda partisinin başında bir seçim sürecine giremeyeceğini ifade etti.

Liderlik yarışı başlıyor

Liberal Parti tüzüğüne göre, bir genel başkanın istifa etmesi halinde parti içinde yeni liderin belirlenmesi için bir yarış başlatılıyor. Trudeau’nun istifası, Kanada siyasetinde yeni bir dönemin kapılarını aralarken, Liberal Parti’nin gelecekteki yönü ve liderlik yarışının nasıl sonuçlanacağı merakla bekleniyor.

Parti ve kamuoyu baskısı

Son dönemde yapılan kamuoyu yoklamaları, Liberal Parti’nin Trudeau liderliğinde büyük bir destek kaybı yaşadığını ortaya koyuyordu. Parti içinde de rahatsızlık büyüyor; birçok üye lider değişikliği talep ediyordu.

Liberal Partinin 153 milletvekilinden 24’ü, gelecek seçimlerde yenilgi yaşama endişesiyle Trudeau’ya 28 Ekim 2024’e kadar istifa çağrısı yapmıştı.

Bu gelişmelerin ardından Kanada Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Chrystia Freeland da istifa etti. 

Ekonomik ve siyasi zorluklar

Kanada, ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump’ın sert ekonomik tehditleriyle karşı karşıya. Trump, düzensiz göç ve uyuşturucu kaçakçılığı nedeniyle Kanada’ya yönelik eleştirilerde bulunmuş, sınır güvenliği konusunda adım atılmaması halinde Kanada’dan ithal edilen ürünlere yüzde 25 ek gümrük vergisi koyacağını açıklamıştı.

Trudeau’nun kabinesinde görev yapan Maliye Bakanı Chrystia Freeland, geçtiğimiz aralık ayında istifa etmişti. Freeland, istifa gerekçesinde Trudeau’nun Trump’ın bu tehditlerini yeterince ciddiye alıp almadığı konusunda şüpheleri olduğunu dile getirmişti.

Kanada, ABD’nin eyaleti mi olacak? 

Peki, arka planda neler oluyor? Trump, Kanada’yı ABD’nin 51. eyaleti yapmayı mı hedefliyor?

Trudeau’nun geleceğiyle ilgili tartışmalar, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın sosyal medya hesabından yaptığı açıklamalarla farklı bir boyut kazandı. Trump, Truth Social’daki paylaşımında Trudeau’ya “vali” diye hitap ederek, “Maliye Bakanı istifa ederken ya da Vali Justin Trudeau tarafından kovulurken, Büyük Kanada Eyaleti şaşkına döndü” ifadelerini kullandı.

Trump, daha önce Kanada için kullandığı "büyük eyalet" ifadesini tekrarlayarak, “Geçen akşam Büyük Kanada Eyaletinin Valisi Justin Trudeau’yla akşam yemeği yemek büyük bir zevkti” diyerek Trudeau ile alay etti.

Trump’ın paylaşımında, Trudeau’nun eleştirdiği ticaret politikalarına da yer verildi. Trump, başkanlık görevine gelmesi halinde Kanada ve Meksika’dan gelen ürünlere yüzde 25, Çin’den gelen ürünlere ise ilave yüzde 10 gümrük vergisi uygulayacağını açıklamıştı. Trudeau ise bu vergilerin Kanada ekonomisini olumsuz etkileyeceğini söylemişti.

Ayrıca Kanada, ABD'den ithal edilen ürünlere misilleme tarifeleri uygulamayı değerlendiriyor. ABD'li ekonomistler, gümrük vergilerinin tüketim malları fiyatlarını artıracağını ve çiftçileri olumsuz etkileyeceğini öngörüyor. Washington merkezli bir ticaret grubu, bu tür tarifelerin taze meyve ve sebze fiyatlarını artıracağını ve ABD'li çiftçilere zarar vereceğini açıkladı.

Kanada siyaseti nereye gidiyor?

Trudeau’nun istifa ihtimali, Liberal Parti’deki liderlik yarışını ve Kanada siyasetinin geleceğini şekillendirecek gibi görünüyor. Freeland’in istifası, parti içindeki huzursuzluğu daha da görünür kılarken, Trudeau’nun bu süreçte nasıl bir yol izleyeceği merakla bekleniyor.