ABD’de Kritik Görüşme: Fidan ve Rubio Görüşmesinde Neler Yaşandı?

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve ABD'li mevkidaşı Marco Rubio arasındaki görüşme, ABD Dışişleri Bakanlığı'nda gerçekleştirildi.

Toplantı öncesi kameralar karşısında el sıkışan bakanlar, basın mensuplarına poz verdikten sonra görüşmeyi gerçekleştirecekleri salona geçti.

Görüşmeye kimler katıldı?

Dışişleri Bakanı Fidan ve ABD Dışişleri Bakanı Rubio, dün akşam Türkiye saati ile 22.00 civarında Washington'da, ABD Dışişleri Bakanlığı'nda bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmeye Ankara'yı temsilen Dışişleri Bakanı Fidan'ın yanı sıra Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Sedat Önal, İkili İlişkiler Genel Müdürü, Dış Politika Eşgüdüm Genel Müdürü ve Bakanlık Sözcüsü katıldı. ABD tarafında ise Bakan Rubio'nun yanı sıra Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Kıdemli Büro Yetkilisi Lou Bono, Avrupa ve Güney Kafkasya İşlerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Muavini Josh Huck, Bakanlık Sözcüsü ve Güney Doğu Avrupa Direktörü katıldı. 

Yaptırımlar konuşuldu

Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, görüşmede ikili ve bölgesel konu başlıkları kapsamlı şekilde ele alındı.

Türkiye-ABD ilişkilerini güçlendirecek hamleler ile birlikte atılacak adımlar ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yakın gelecekte ABD’ye yapmayı planladığı ziyaretin detaylarının ele alındığı tahmin edilen görüşmede, bunlara ek olarak Trump’ın ilk döneminde Türkiye’ye uyguladığı Amerika’nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası (CAATSA) yaptırımlarının kaldırılması ve Türkiye’nin yine Trump döneminde çıkarıldığı F-35 programına geri dönmesi gibi konular da görüşüldü.

CAATSA ve F-35 meselesi 

Türkiye’nin temel beklentilerinden biri, CAATSA yaptırımlarının vakit kaybedilmeden kaldırılması. Fidan’ın görüşmelerde, bu yaptırımların sona erdirilmesi için derhal adımlar atılmasının ve Türkiye’nin F-35 programına geri dönme sürecinin yeniden değerlendirilmesinin önemini vurguladığı düşünülüyor. Geçtiğimiz hafta Amerikan basınında ortaya çıkan iddialara göre Trump, Türkiye’nin S-400 alımı nedeniyle uygulanan CAATSA yaptırımlarının kaldırılmasına yönelik formüllerin üzerinde çalışılması için talimat vermişti. Bakanların bu konuyu ve Trump’ın talimatı çerçevesinde F-35’lerin Türkiye’ye satışı ihtimalini değerlendirdiği düşünülüyor. Eğer satış tekrardan gerçekleşecek olursa, bu durum Kongre’ye Rubio tarafından bildirilecek.

Suriye’nin yol haritası

Suriye’nin geleceğinin, iki bakanın ajandasındaki kilit konulardan biri olduğu tahmin ediliyor. Geçtiğimiz ay Almanya’nın Münih şehrinde Fidan, Münih Güvenlik Konferansı kapsamında Rubio ile bir görüşme gerçekleştirmişti. Görüşmelerinin ardından ABD Dışişleri Bakanlığı yaptığı yazılı açıklamasında “Birleşik ve istikrarlı bir Suriye için Türkiye ile yakın iş birliğinin önemini” vurgulamıştı. Terör örgütü PKK/YPG’nin dahil olduğu SDG’nin Şam ile vardığı anlaşmanın ardından sürecin nasıl şekilleneceği de masadaydı. Bu arada görüşmede DEAŞ’la mücadele ve kampların güvenli yönetimi konusunda eşgüdüm yapılması gerektiği, Gazze’de kalıcı ateşkesin sağlanması ve insani yardımın bölgeye ulaşması için daha fazla çaba sarf edilmesi gibi konuların da ele alındığı bildirildi. Tarafların, Suriye yönetimiyle angajmanın önemini vurguladığını belirten kaynaklar, Suriye'de istikrarın sağlanması ve terörle mücadele konusundaki kararlılığın ifade edildiğini bildirdi.

Uluslararası politikalar konuşuldu

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile ABD'li mevkidaşı Marco Rubio'nun görüşmesinde taraflar, savunma sanayisindeki iş birliğinin önündeki engellerin kaldırılması yönünde siyasi iradeyi vurguladı.

Dışişleri kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Bakan Fidan ve ABD Dışişleri Bakanı Rubio'nun Washington'daki görüşmesinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında yapılan telefon görüşmesinde ele alınan konuların takibi yapıldı.

Rusya-Ukrayna arasında ateşkes sağlanmasına yönelik çabaların ele alındığını bildiren kaynaklar, Türkiye'nin ABD'nin bu konuda ortaya koyduğu çabaları desteklediğini belirtti.

Kaynaklar, görüşmede önümüzdeki dönemde devlet başkanı düzeyinde yapılacak ziyaretlerin ele alındığını, Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki barış sürecinin görüşüldüğünü ve Bosna-Hersek'in istikrarının Balkanlar açısından büyük önem taşıdığının altının çizildiğini ifade etti.

Kılıç Waltz ile görüştü

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç da Beyaz Saray’da ABD Başkanı Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ile görüştü. Bu görüşmede ikili ilişkilerin yanı sıra bölgesel ve küresel konular ele alındı. Kaynaklar, görüşmenin bir diğer önemli başlığının da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Trump arasında yakın zamanda planlanan görüşme öncesi yapılacak istişareler olduğunu belirtti.

ABD tarafı görüşmede neyi vurguladı?

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce, görüşmenin ardından Bakan Rubio'nun görüşmede altını çizdiği konularla ilgili açıklamada bulundu. Açıklamada, Rubio ve Fidan'ın "güvenlik ve ticaret alanındaki kilit konularda iş birliğini" görüştüğü kaydedilerek şu ifadelere yer verildi: 

"Bakan, Ukrayna ve Güney Kafkasya'da barış için Türkiye'nin desteğini talep etti. Türkiye'nin IŞİD'e Karşı Küresel Koalisyon'daki liderliğini takdir eden Bakan, ne uluslararası terörizm için bir üs ne de İran'ın istikrarsızlaştırıcı faaliyetleri için bir yol olan istikrarlı, birleşik ve barışçıl bir Suriye'nin desteklenmesi için yakın iş birliğine duyulan ihtiyacı yineledi. Bakan ayrıca ikili ticarette son dönemde kaydedilen ilerlemelere dikkat çekti ve ileriye dönük olarak daha da büyük bir ekonomik ortaklığı teşvik etti"

Erdoğan Türkiye-ABD ilişkileri hakkında ne dedi?

Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasındaki ilişkilerde, son dönemde önemli gelişmeler yaşanıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın göreve gelmesinin ardından, iki lider arasında olumlu temaslar arttı.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, pazartesi günü yaptığı açıklamada, ABD ile ilişkilerin "önemli bir ivme" kazanabileceğini söyledi. Erdoğan, kabine toplantısının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, "Bütün zorluklara, özellikle iki ülkenin iş birliğini zehirlemeye çalışan lobilere rağmen, bölgemiz adına bunu başarmamız gerektiğine ve başaracağımıza inanıyorum." dedi. Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump, 16 Mart'ta ikili ilişkiler ve bölgesel konuları ele almak üzere bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.

Görüşmede, "100 milyar dolarlık ticaret hedefimizin önündeki tüm engellerin kaldırılması da dahil olmak üzere pek çok önemli konuyu oldukça samimi bir telefon görüşmesinde ele aldık. Bölgemizdeki, özellikle Suriye'deki güncel kritik gelişmeleri ayrıntılı olarak ele aldık.” ifadelerine yer verildi. 

Trump Türkiye ve Erdoğan'ı övdü

ABD Başkanı Donald Trump da, salı günü Türkiye'yi "iyi bir yer" olarak niteledi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı "iyi bir lider" olarak övdü. Trump, bu açıklamayı Beyaz Saray'da büyükelçi adaylarıyla yaptığı toplantıda yaptı. Toplantıda adaylar kendilerini ve ülkelerini tanıttı. Türkiye'nin adayı Tom Barrack, ülkeyle ilgili konuşurken ülkenin tarihi önemine dikkat çekti. Barrack, "Türkiye en kadim medeniyetlerden biridir ve sizin barış, refah ve güvenlik programınızı aramaktadır" dedi. Trump ise, "Güzel yer, aynı zamanda iyi bir lider" yanıtını verdi.