Netanyahu, Arap Partilerle Koalisyon Kurmaya Hazırlanıyor

İsrail’de Eylül 2026’da gidilmesi beklenen yerel seçimlerde Netanyahu’nun yeni hükümeti kurabilmesi için mecliste bulunan 120 koltuktan en az 61’ini elde etmesi gerekiyor. 2021 seçimlerinde koalisyon kurmadan ancak 32 koltuk alabilen Netanyahu'nun partisi Likud için durumlar pek de iyiye gitmiyor. 

Geçtiğimiz günlerde koalisyondan çekilen Şas Partisi ile birlikte 11 sandalye daha kaybeden Likud, artık azınlık hükümeti olarak yoluna devam ediyor. Bu durum, Arap partilerini Netanyahu için kritik bir koalisyon ortağı haline getiriyor. 

Netanyahu hükümeti düşüyor mu? 

Maariv gazetesinin ağustos ayında yayınladığı ankete göre, Eski Başbakan Naftali Bennett’in seçimlere katıldığı bir senaryoda, Netanyahu’nun Arap partileri yanına çekmeden meclisteki çoğunluğu elde etmesi mümkün görünmüyor. 

Şu an mecliste 32 sandalyesi bulunan Likud’un ardından, 24 sandalye ile Yair Lapid liderliğindeki ana muhalefet partisi Yeş Atid (Gelecek Var) geliyor. 

Öte yandan, 7 Mart 2021’deki seçimde sürpriz bir çıkış yapan İsrail meclisindeki Arap partisi Ra’am, beş sandalye kazanmayı başararak hükümetin kurulması için kilit rol oynayabilecek bir pozisyonda olduğunu göstermişti. 2021 seçimlerinde Netanyahu da muhalefet de hükümeti kuracak çoğunluğu sağlayamamıştı. Yani şuan ne muhalefet ne de hükümet koalisyon kurmadan mecliste söz sahibi olamıyor. Bu durum da İsrail siyasetinde Arap partileri tarihte ilk defa oyun kurucu bir rol almasını sağlıyor. 

Gözden Kaçmasın

İsrail’in Katar’ı Vurmasının Ardındaki Gerçekler

Haberi Görüntüle

Neden eylül ayı? 

Anlaşılacağı üzere Netanyahu, erken seçime sıcak bakmıyor.  Seçimlerin eylül ayında yapılmasının iki olası nedeni var:  

• Birincisi, seçim kampanyası sürecinin daha kısa olmasını sağlamak,
• ikincisi ise seçimlerin üçüncü 7 Ekim protestolarına yakın yapılmasını önlemek.  

Öte yandan, Netanyahu destekçileri nezdinde, Haredilerin askerlik yasasının yürürlüğe girmesi ile seçim tarihi aralığında ne kadar zaman geçerse, sandıkta o kadar az zarar görüleceği yönünde bir görüş hakim. 

Knesset felcin eşiğinde 

Aynı zamanda uzayan savaşın getirdiği siyasi kriz de gitgide büyümekte. İsrail Meclisi’nin (Knesset)  2025 bütçesi, başta Gazze’ye yeni bir harekat planı ve 12 günlük İran-İsrail çatışması olmak üzere yeterince zor durumda. Bu yüzden 2026 seçim sezonunun bütçesiz başlaması öngörülüyor.  

Haredi partilerin çekilmesine ve Netanyahu hükümetinin, azınlık hükümet pozisyonuna düşmesine rağmen meclis yaz tatiline kadar feshedilmeyecek. Ama bu durum 2026 Ekim ortasına kadar bütçe felcine sürükleyen bir neden olabilir. 

Ortak Arap Listesi 

Ortak Arap Listesi, 2015 yılında İsrail’deki Arap partilerin (Hadaş, United Arab List, Ta’al ve Balad Partis)birleştirilmesiyle oluşturulmuş bir ittifak grubudur. 2015 seçimlerinde 13 koltuğa sahip olarak meclisin en büyük üçüncü grubu olmuştur. 2021 yılına gelindiğinde ittifak, yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle dağılma kararı almıştır. İttifaktan ayrılan Mansur Abbas liderliğindeki Ra’am partisi  2021’de 5 koltuk elde ederek yükselmiştir. 

Ayrıca, Ra’am, önümüzdeki seçimlerde Netanyahu koalisyonu için de muhalefet için de elde etmeleri gereken koltuk sayısına ulaşmalarında büyük fırsat olarak karşımıza çıkıyor. 

Öte yandan Ra’am Parti Lideri Mansur Abbas, İsrail'i devlet olarak tanıdığı ve Filistinlilere apartheid rejiminin uygulanmadığını öne sürdüğü görüşleriyle Filistinliler tarafından çokça eleştirilen bir isim. 

48 Arapları 

Nekbe’nin ardından İsrail kimliği verilen Filistinlilere “48 Arapları” deniyor. 2023 verilerine göre, 9 milyon nüfuslu İsrail’de yaklaşık 1,9 milyon 48 Arabı yaşıyor. Bu sayı ise nüfusun %21’ine tekabül etmekte. 

Koalisyon kurulabilir mi? 

Bir koalisyon oluşturmaları durumunda hem Netanyahu'nun hem de Abbas'ın kazançlı çıkabileceği noktalar var. Ancak Netanyahu koalisyonundaki aşırı sağcı partilerin politikalarıyla Abbas’ın politikalarının örtüşmemesi olası sorunları gün yüzüne çıkarıyor. Yani Ra’am'ın koalisyona dahil olması Siyonist partiler arasında bir ayrıma neden olabilir. 

Bennett’in yeniden yarışa girdiği senaryo 

Geçtiğimiz mart ayında Eski Başbakan ve Aşırı sağcı Yamina Partisi Eski Lideri Naftali Bennett’e gelecekte tekrar bir hükümete liderlik etmesi durumu sorulduğunda, eğer yeniden seçime girecek olursa koalisyona asla Arap partilerini dahil etmeyeceğini, çünkü bu sefer hükümetin tamamen "Siyonist olması gerektiğini" aktarmıştı. 

Channel 12’nin yakın zamanda yaptığı bir ankete göre ise, İsrail Başbakanlığına kimin daha uygun olduğu sorulduğunda, halkın %38’i Bennett yanıtını verirken, %31 Netanyahu yanıtını verdi. 

Muhtemel Siyasi Takvim  

23 Temmuz 2025 
Knesset’in yaz tatiline çıkması 

19 Ekim 2025 
Knesset’in kış oturumunun açılışı 

Kasım 2025 
Knesset’in feshi ve seçimlere gidilmesi 

1 Ocak 2026 
Bütçesiz yeni yılın başlaması 

Mart 2026 (Tahmini) 
Genel seçimler 

Haziran 2026 başı 
Yeni hükümetin kurulması 

24 Ekim 2026’ya kadar 
Knesset’in bütçeyi ikinci ve üçüncü okumada onaylaması zorunlu (aksi hâlde seçimler ve ek seçimler yaşanabilir) 

Sonuç olarak… 

İsrail’de 2026 seçimleri yaklaşırken Netanyahu’nun hükümeti zorlu bir dönemeçle karşı karşıya.Likud, meclis çoğunluğunu elde etmek için Arap partilerini koalisyon masasına davet etmek zorunda. Ra’am gibi partilerin olası rolü, hem Netanyahu hem de muhalefet açısından hükümetin kaderini belirleyebilir. 

Ancak aşırı sağcı partiler ile Arap partilerinin politik farklılıkları, koalisyon oluşturma sürecinde ciddi bir engel oluşturuyor. Bir yandan ise seçim takvimi, bütçe krizleri ve güvenlik meseleleri belirsizliği korurken, Netanyahu’nun Arap partileriyle uzlaşamaması halinde yeniden seçilmesi pek mümkün görünmüyor. 

Kaynak: İNSAMER, BBC, Calcalist, İsrael Hayom.