Sudan’da İki Yıllık Savaş: Derinleşen İnsani Kriz ve İhlaller

Sudan’da üçüncü yılına giren çatışmalar nedeniyle 15 milyondan fazla kişi evlerinden edildi. Uluslararası Göç Örgütü’ne göre, bunlardan üç buçuk milyondan fazlası komşu ülkelere sığındı. 

Sadece bu yılın başlarında binin üzerinde kişi savaştan kaçarak Avrupa’ya ulaştı. Bu bilgi, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği tarafından doğrulandı. 

Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında Nisan 2023’ten bu yana süren savaşta, Birleşmiş Milletler ve yerel yetkililere göre 20 binden fazla kişi hayatını kaybetti; yaklaşık 15 milyon kişi ise yerinden edildi ya da mülteci oldu. Ancak bazı Amerikan üniversitelerinin yaptığı araştırmalar, ölü sayısını yaklaşık 130 bin olarak tahmin ediyor. 

Yaygın ihlaller 

İki yıl boyunca insan hakları örgütleri çok sayıda ihlali belgeledi. Yargısız infazlar, cinsel şiddet, yaygın yağma, altyapının tahribi ve BM raporlarında yer alan etnik temizlik suçları bu ihlaller arasında. 

Birkaç gün önce Uluslararası Kızılhaç Komitesi yayımladığı raporda, her üç Sudanlıdan ikisinin sağlık hizmetlerine erişemediğini, bunun başlıca nedeninin ise sağlık tesislerinin büyük bölümünün tahrip edilmesi olduğunu belirtti. 

Komiteye göre, çatışma bölgelerindeki sağlık kurumlarının %80’i hizmet veremez durumda. 

Yaklaşık 25 milyon Sudanlı – bunların 16 milyonu çocuk – ciddi gıda güvencesizliğiyle karşı karşıya. 

“Sudan’da bir felaket” 

Bu bağlamda, Darfur Kurbanlarını Savunma Örgütü’nün İcra Direktörü Adam Musa Obama, el Arabi TV’ye yaptığı açıklamada, Sudan’ın küresel ölçekte büyük bir felaket ve trajedi yaşadığını söyledi. 

Obama sözlerine şöyle devam etti: “Sadece birkaç gün içinde el-Faşir’den çatışmalar nedeniyle yaklaşık 65 bin kişi göç etmek zorunda kaldı.” 

İnsani durumun ciddiyetine dikkat çeken Obama, “Yiyecek yok. Göç yollarında doğum yapan kadınlar var. Temel sağlık hizmetleri, mobil klinikler ve bebek maması dahi yok.” diye konuştu.