Yapay Zeka Bilgiye Erişimi Değiştiriyor


Google, uzun yıllar boyunca internetin tartışmasız giriş kapısıydı. Ancak bu mutlak hakimiyet artık sorgulanıyor. StatCounter verilerine göre, 2024 sonunda Google’ın küresel arama motoru pazarındaki payı %90’ın altına düştü ve 2025’te bu düşüş devam ediyor. Bu durum, sadece teknoloji dünyasına ait bir veri gibi görünse de aslında çok daha derin bir dönüşümün işaretlerini taşıyor: Kullanıcı alışkanlıkları değişiyor, içerikle kurulan bağ yeniden tanımlanıyor ve yapay zeka araçları sessizce yeni bir bilgi rejiminin kapısını aralıyor.
SEO’ya uygun ama içerikten yoksun metinlerle dolu sayfalar, uzun süredir okuyucular için bir rahatsızlık kaynağıydı. Tıklama uğruna hazırlanan bu metinler hem okur hem de içerik üreticisi açısından anlamını yitirmiş durumda. Artık kullanıcılar bilgiye doğrudan ve kısa yoldan ulaşmak istiyor. Bu yüzden sosyal medya platformları gündelik bilgi akışı için ilk durak haline geldi. Derinlikli okumalar isteyen ciddi okur kitlesi ise son yıllarda ücretli abonelik modellerine yöneldi.
Batı basınında yaygınlaşan bu model, nitelikli içeriğe değer veren okurla içerik üreticisini doğrudan buluşturdu. Ancak Türkiye’de ana akım medya bu dönüşüme ayak uydurmakta zorlandı. Bu boşluğu gören alternatif medya kanalları, özel içeriklerini abonelik sistemiyle sunmaya başladı. Ciddi bir okur kitlesini çekmeyi başarsalar da bilgiye ücretsiz ve derinlemesine ulaşmak isteyenlerin sayısı da az değil.
Yapay zeka araştırma alışkanlıklarını kökten değiştiriyor
İşte tam bu noktada yapay zeka araçları devreye giriyor. Derin araştırma yapabilen bu sistemler, internet üzerindeki –büyük oranda Google arama veri tabanında yer alan– yazılı ve görsel içerikleri tarayarak, kaynaklarıyla birlikte hazır metinler sunabiliyor. Önceden Google’da bilgi arayan biri onlarca sekme açarak parçaları birleştirmek zorundayken, şimdi yapay zeka destekli derin araştırma yöntemiyle tek bir çerçevede çok yönlü bilgiye ulaşmak mümkün. Henüz geniş kitlelerce aktif olarak kullanılmasa da bu yöntem hızla yaygınlaşıyor.

Yapay zeka alanındaki öncü isimlerden Elon Musk da bu dönüşümün farkında. Geçtiğimiz günlerde yaptığı “Yapay zeka aramayı ortadan kaldıracak” paylaşımıyla bu konuya dikkat çekti ve kendi geliştirdiği Grok’u etiketledi. Şu an X platformu üzerinden kullanılan Grok, sosyal medyanın bilgi kaynağına dönüştüğü bir dönemde kullanıcıların bir konunun doğruluğunu araştırmak veya detaylarını öğrenmek için başvurduğu araçlardan biri haline geldi. Mevcut haliyle bile, kullanıcıları basit bir Google araması yerine X platformunda tutmayı başarıyor. Bu da kullanıcı alışkanlıklarındaki en temel tercihi gösteriyor:
Kolay ve hızlı olan, her zaman daha çok ilgi görür.
İlerleyen dönemde Grok’un da derin araştırma yöntemlerinde öne çıkması olası.
Trafik değişiyor, parametreler yenileniyor
Web sitesi trafiklerine baktığımızda artık yeni bir parametreden söz etmemiz gerekiyor. Google aramaları hala önemli bir yoğunluğa sahip, sosyal medya kaynaklı yönlendirmeler de güçlü. Ancak artık bir başka kitle daha var: Yapay zeka araçları üzerinden web sitelerine ulaşanlar. Bu yeni kullanıcı profili, bilgiye farklı bir erişim alışkanlığıyla yaklaşıyor.
“İçerik” hala “kral” ama…

“Content is King” sözü uzun yıllardır içerik dünyasının mottosu. Ancak içerik üreticileri, bu kralı “kanca” yöntemleriyle süsleyip pazarlamaya çalışırken, SEO uğruna içerik kalitesinden ödün vermeye başladılar. Bugün hem Google algoritmaları hem de yapay zeka araçları, kalitesiz metinleri tespit ediyor ve geri plana itiyor. Rakamlar ne kadar yüksek görünürse görünsün, nitelikli içeriğin sadık bir kitlesi olmaya devam edecek. Yapay zeka sistemleri de derin araştırma yaparken bu kaliteli içeriği öne çıkarıyor.
Google’ın hala en büyük bilgi arşivi olması, bünyesindeki YouTube’un yükselişiyle birlikte sorgulanır hale geldi. Ancak her iki platformun da aynı çatı altında toplanıyor olması, şirketi bugüne dek fazlasıyla rahatlattı. Fakat artık Google için asıl tehdit diğer arama motorları değil; derin araştırma yapabilen yapay zeka sistemleri.
Google’ın kendi yapay zeka aracı bu trendin önünü kesebilir mi? Belki bir süreliğine. Ancak kullanıcıların alışkanlıkları dönüşüyor. Artık bilgiye ulaşmak için yalnızca “arama yapmak” yeterli değil; bilgiyi anlamlandırmak ve süzmek gerekiyor. Bu noktada yapay zeka, sadece bir arama alternatifi değil, yeni nesil bir bilgi mimarisi sunuyor.
Abonelik modeliyle çalışan medya kuruluşları, kaliteli içeriğe sadık kalan okur sayesinde önemini koruyor. Ancak ücretsiz platformlarda üretilen nitelikli içerikler, yapay zekanın derin araştırma yöntemleri sayesinde yeni bir okur kitlesiyle buluşabilir. Bu durum, dijital medya dünyasında ezberleri bozacak bir dönüşümün eşiğinde olduğumuzu gösteriyor.
Google belki hala en büyük arama motoru, ama artık sadece yapay zekanın veri tabanı olmaya doğru hızla ilerliyor.