Yılın Manşetleri: 2024’te Dünyada Neler Oldu?

2024 yılı, kelimenin tam anlamıyla yürekleri parçalayan ve hafızalara kazınan olaylarla doluydu. Gazze ve Ukrayna’da savaşlar tüm hızıyla devam ederken, Sudan’daki iç savaş ikinci yılına girdi ve çatışmalar binlerce insanın ölümüne, milyonlarcasının da açlık ve yoksullukla mücadele etmesine neden oldu. Suriye’de ise 61 yıllık Baas rejimi düştü ve Esed, Şam’ı terk etti. 

Bu yıl daha gür çıktı insanlığın sesi… Irkçılığa, toplumsal eşitsizliğe ve adaletsizliğe karşı. Her kıtadan, her yaştan insan daha adil bir dünya için hep bir ağızdan, omuz omuza sokaklara döküldü. 

En çok da evlerinden, topraklarından, sevdiklerinden koparılan insanların yılıydı. İç savaşlar ve çatışmalar milyonlarca insanı sınırları aşmaya ve başka topraklarda yaşam mücadelesi vermeye zorladı. 

Teknolojinin de karanlık yönleriyle yüzleştik; dijital güvenlik ihlalleri ve siber saldırılar, modern dünyanın yeni tehditlerini gözler önüne serdi. 

Peki, bu yıl hangi olaylar iz bıraktı? Neler dünyayı derinden etkiledi? Gelin, 2024’e damgasını vuran başlıca olaylara birlikte göz atalım.

Ocak

Japonya'nın Noto Yarımadası'nda 7,4 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Depremde 241 kişi yaşamını yitirdi.

İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta gerçekleştirdiği insansız hava aracı saldırısında, Hamas'ın önde gelen yöneticilerinden Salih el-Aruri'yi öldürdü.

Kanada hükümeti, 2020 yılından bu yana Türkiye'ye yapılan savunma sanayi ihracatına uyguladığı kısıtlamaları sonlandırdı.

ABD merkezli nöroteknoloji şirketi Neuralink'in kurucusu Elon Musk, ilk kez bir insana beyin çipi yerleştirildiğini duyurdu.

Şubat

ABD Senatosu, uzun süren görüşmelerin ardından, Ukrayna, İsrail ve Tayvan'a yapılacak yardımları da içeren 95,3 milyar dolarlık destek paketini onayladı.

Rusya Federal Cezaevi Hizmetleri (FSİN), tutuklu muhalif lider Aleksey Navalni'nin cezaevinde yaşamını yitirdiğini açıkladı.

Mart

İsveç, ABD'nin başkenti Washington'da düzenlenen protokol kabul töreniyle NATO'ya 32. üye olarak katıldı.

Rusya Merkez Seçim Komisyonu, Vladimir Putin'in oyların yüzde 87,29'unu alarak devlet başkanlığı seçiminde kazandığını duyurdu.

Rusya'nın başkenti Moskova'daki "Crocus City Hall" konser salonunda meydana gelen terör saldırısında 144 kişi yaşamını yitirdi.

Nisan

İran, İsrail'e karşı insansız hava araçları ve füzelerle geniş çaplı bir saldırı başlattı.

İsrail, İran'ın 100'ü balistik füze olmak üzere yaklaşık 290 füze ve kamikaze insansız hava aracı (İHA) ile ülkeye saldırdığını duyurdu.

ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) Filistin'in Birleşmiş Milletler'e tam üyelik başvurusu için sunulan karar tasarısını veto etti.

ABD'nin New York kentindeki Columbia Üniversitesi'nde, Filistin'e destek veren bir öğrenci grubu, okul yönetimiyle yaptıkları görüşmelerde bir anlaşmaya varılamamasının ardından, üniversitenin tarihi Hamilton Hall binasına girdi.

Mayıs

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, Filistin'in BM üyeliğinin BM Güvenlik Konseyi'nde yeniden ele alınması ve halihazırda gözlemci statüsünde bulunan Filistin'e ek bazı haklar verilmesi talebini içeren bir karar tasarısını onayladı.

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan helikopter kazasında yaşamını yitirdi. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Kerim Han, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant için "yakalama kararı" başvurusunda bulundu.

Haziran

ABD Başkanı Joe Biden'ın oğlu Hunter Biden, yasa dışı silah edinme suçuyla ilgili olarak açılan federal davada üç suçtan da suçlu bulundu.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Kuzey Kore ziyaretinde, iki ülke arasında kapsamlı bir stratejik ortaklık anlaşması imzalandı.

NATO Genel Sekreterliği'ne Hollanda Başbakanı Mark Rutte atandı.

Temmuz

İngiltere'deki genel seçimlerde İşçi Partisi, yaklaşık yüzde 34 oy alarak 650 sandalyeli parlamentoya 412 milletvekili gönderdi ve 14 yıllık Muhafazakar Parti iktidarını sona erdirdi.

5 Kasım'daki başkanlık seçimleri için aday olan Donald Trump, Pensilvanya'da bir mitingde destekçilerine konuşma yaptığı sırada silahlı bir saldırıya uğrayarak sağ kulağından yaralandı.

ABD Başkanı Joe Biden, 5 Kasım'daki başkanlık seçimlerinde adaylıktan çekildiğini duyurarak, yerine Başkan Yardımcısı Kamala Harris'i aday olarak onayladığını ve destekleyeceğini açıkladı.

İran'da 5 Temmuz'da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunu kazanan Mesud Pezeşkiyan, mazbatasını ülkenin lideri Ayetullah Ali Hamaney'den alarak görevine başladı.

Hamas'ın liderleri İsmail Haniye, İran'ın başkenti Tahran'da kaldığı evde uğradığı saldırı sonucu hayatını kaybetti.

Ağustos

Türkiye, UAD'de İsrail aleyhine açılan soykırım davasına müdahillik beyanını Divan'a sundu.

Rusya'nın Ukrayna sınırına yakın Kursk Bölgesi Vali Vekili Aleksey Smirnov, Rus ve Ukrayna askerleri arasındaki çatışmalar nedeniyle bölgede acil durum ilan edildiğini duyurdu.

Eylül

İşgal altındaki Batı Şeria'da hayatını kaybeden Türk aktivist Eygi'nin, İsrailli bir keskin nişancı tarafından vurularak öldüğü, otopsi raporu ile doğrulandı.

SpaceX, ilk özel uzay yürüyüşünü gerçekleştirmek amacıyla Falcon 9 roketini uzaya fırlattı.

İsrail, 17-18 Eylül tarihlerinde Hizbullah'a ait "pager" adlı çağrı cihazları ve telsizlere sızarak sinyal gönderdiği sırada, cihazlar sahipleri tarafından ellerine alındı ve infilak etti. Patlamalar sonucu 37 kişi hayatını kaybederken, 3 binden fazla kişi yaralandı

İsrail ordusu, Beyrut'un güneyindeki Dahiye bölgesine düzenlediği hava saldırısında, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah ve yanındakilerin öldürüldüğünü açıkladı.

Ekim

Hamas Siyasi Büro Üyesi Halil el-Hayye, hareketin lideri Yahya Sinvar'ın İsrail'in gerçekleştirdiği bir saldırıda yaşamını yitirdiğini açıkladı.

FETÖ elebaşı Fetullah Gülen öldü.

ABD'nin 13 eyaletinde McDonald's restoranlarında üretilen hamburgerlerde tespit edilen kolibasili (E.Coli) bakterisi sebebiyle104 kişi hastalandı, 1 kişi yaşamını yitirdi. 

Hizbullah'ın yeni Genel Sekreteri'nin Naim Kasım olduğu açıklandı.

Kasım

ABD'de, Cumhuriyetçi aday Donald Trump ile Demokrat aday Kamala Harris'in yarıştığı başkanlık ve Kongre seçimlerinde vatandaşlar sandığa gitti. Cumhuriyetçi aday Donald Trump, ABD'nin 47. başkanı seçildi.

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Gazze'de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı aldı. Netanyahu, UCM'nin bu kararını tanımayacaklarını duyurdu.

ABD Başkanı Joe Biden, Lübnan ile İsrail hükümetleri arasında ateşkes anlaşması yapıldığını ve ateşkesin yerel saatle 04:00'te başlayacağını duyurdu. Fransa ve ABD, Lübnan ile İsrail arasındaki ateşkesin tam olarak uygulanması için her iki ülkeyle işbirliği yapacaklarını açıkladı.

Aralık

Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, muhalefetin devlet karşıtı faaliyetlerde bulunduğunu belirterek ülkede “sıkıyönetim” ilan etti. Genelkurmay Başkanı General Park An-su, sıkıyönetim komutanı olarak atandı. Kısa bir süre sonra ise "sıkıyönetim" halktan özür dileyerek geri çekildi. Bu başarısız girişim parlamento tarafından azledilmesine sebep oldu ve tutuklama kararı duyuruldu. 

Suriye'de 1963'te iktidara gelen Baas Partisi'nin 61 yıllık kanlı yönetimi, 2011'de halkın özgürlük talepleriyle başlayan protestoların rejim tarafından sert bir şekilde bastırılmak istenmesiyle şiddetli bir iç savaşa dönüştü. İç savaşın ilerleyen aşamalarında, başkent Şam’ın da rejimin denetiminden çıkmasıyla Baas Partisi'nin iktidarı sona erdi. Suriye devlet televizyonunda yayınlanan bir videoda, muhalifler Esed'in devrildiğini ve cezaevlerindeki tüm tutukluların serbest bırakıldığını açıkladı. Rejim lideri Beşar Esed, ailesiyle birlikte Rusya'ya kaçtı.

İsrailli yetkililer, İsrail askerlerinin Golan Tepeleri'ndeki tampon bölgeyi aşarak, 1973'ten sonra ilk kez Suriye topraklarına girdiklerini duyurdu.

Türk bayrağı, 12 yıl aradan sonra Şam'daki Türkiye Büyükelçiliği'nde göndere çekildi ve böylece elçilik faaliyetleri yeniden başladı.

Suriye'deki yeni yönetim, Baas rejimini deviren silahlı gruplarla bir anlaşma yaparak, bu grupların kendilerini feshedip Savunma Bakanlığı altında birleşmelerini sağladı.

- Ayrıca Bakınız - 

2024 ABD Seçimleri

2024 ABD Seçimlerine dair en özel haberler ve derinlemesine analizler Fokus+'ta!

• Derlemenin tamamını okumak için -2024 ABD Seçimleri- başlığa tıklayın... 

Sen De Filistin’in Sesi Ol!

Direnişin bir yıllık öyküsüne tanık olun.

• Derlemenin tamamını okumak için - Sen De Filistin’in Sesi Ol!- başlığa tıklayın... 

Suriye'de Neler Oluyor?

Suriye'de yaşanan gelişmeler sonrası özel haberler ve analizler Fokus+'ta!

• Derlemenin tamamını okumak için - Suriye'de Neler Oluyor?- başlığa tıklayın...